Cá mập đầu búa: Đặc điểm, tập tính

Cá mập đầu búa hay cá mập búa là những kẻ săn mồi rất hung dữ, con mồi chủ yếu là cá nhỏ, bạch tuộc, mực và một số loài giáp xác khác. Con người không phải là con mồi ưa thích của chúng mà ngược lại, loài động vật “không bình thường” này có thể phòng thủ và hung dữ khi bị khiêu khích.

Cá mập đầu búa cũng là một trong những loài săn mồi cừ khôi, sở hữu chiếc đầu có hình thù kỳ dị rất hữu ích trong việc tìm kiếm thức ăn.

Cá mập đầu búa lớn và có hình dạng khác thường, với cái đầu dẹt khiến chúng trở nên đặc biệt. Tuy nhiên, khi bạn đi sâu vào hành vi và cách cư xử, bạn nhận ra rằng loài động vật này không hung dữ và khó mô phỏng.

Cá mập là loài cá rất hung dữ. Đây được coi là ưu thế hàng hải. Trong số các loài cá mập, có nhiều loài khác nhau, bao gồm cả cá mập đầu búa. Cá mập đầu búa là loài cá rất đặc biệt khi có chiếc búa trên đầu. Vây cá mập đầu búa là gì? Tôi có thể ăn nó? Hãy cùng AnimalsWorld.vn tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Cá mập đầu búa là cá gì?

Cá mập đầu búa còn được gọi là cá nhám búa hay cá nhám búa. Loài cá này có tên khoa học là Sphyrnidae, dài từ 4 đến 6 mét và nặng trung bình từ 225kg đến 450kg. Tuổi thọ trung bình của cá mập búa là khoảng 20 đến 30 năm. Phần thân trên và bụng trắng của cá mập búa thường có màu nâu xám hoặc xanh ô liu. Đây là loài cá có bộ hàm khỏe và nhiều răng cưa sắc nhọn. Cá mập búa có một đặc điểm rất khác biệt với các loài cá mập khác, ngoại trừ phần đầu, chúng ta có thể thấy loài cá này có vây sắc nhọn.

Xem thêm: Cá mặt quỷ là gì? Sống ở đâu?

Nguồn gốc

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng loài cá này xuất hiện cách đây hàng triệu năm và chúng được tìm thấy lần đầu tiên ngoài khơi bờ biển Nam Mỹ. Chúng không thay đổi nhiều về hình thức và hành vi kể từ khi được phát hiện. Và giờ đây, ngoài “cái nôi” vừa chia sẻ, chúng còn được tìm thấy ở nhiều vùng biển thuộc khu vực Đại Tây Dương rộng lớn.

Hành vi

Giống như anh em của mình, cá mập búa cực kỳ hung dữ và rất dễ bị kích động. Chúng thường săn mồi hung hãn và dễ tấn công những người xung quanh, kể cả đồng loại của mình. Điều này rõ rệt hơn trong mùa giao phối của các loài động vật. Ngoài ra, ngoài khả năng tấn công, loài vật này còn được đánh giá cao ở khả năng phòng thủ.

Chúng luôn sẵn sàng ẩn nấp trong các hang hốc, rêu phong để chờ thời cơ hoặc rút lui khi cần thiết. Ngoài ra, khả năng xoay chuyển cơ thể siêu nhanh và linh hoạt cũng là đặc điểm giúp phân biệt cá nhám búa với những họ hàng gần của chúng.

Đặc điểm

Loài động vật này có đặc điểm là thân hình to lớn và thon dài, khi trưởng thành có thể dài tới 6 mét. Các vây lưng, vây ngực và vây đuôi không xòe ra mà phân hóa mạnh và trông rất sắc nét. Da không có vảy, phần trên màu xanh xám, phần dưới màu trắng bạc.

Điểm nổi bật nhất là cấu trúc của đầu chúng. Con vật có miệng rộng và đỉnh đầu loe ra hai bên, khiến nó trông giống như một chiếc búa tạ. Trong số đó, mắt của chúng phân bố đều ở hai đầu bên trái và bên phải. Nhờ định vị hình ảnh kỳ lạ này, cá mập búa có tầm nhìn 360 độ ngoạn mục. Vì vậy, chúng có thể “tia” mồi rất nhanh, hỗ trợ đắc lực cho chuyến đi kiếm ăn.

Ngoài những điều thú vị trên, cá mập búa còn là sinh vật có hai giác quan đặc biệt hơn. Nó không chỉ có thể phân biệt các sóng tần số mà còn dễ dàng xác định điện trường của các loài động vật khác nhau. Điều này không chỉ có lợi cho các chuyến đi săn của chúng mà còn giúp chúng tránh gặp phải những kẻ thù nguy hiểm.

Xem thêm: Tìm hiểu về cá Huyết Anh Vũ

Nơi sống

Loài này không sống tập trung ở một khu vực nhất định mà phân bố ở các vùng ven biển nhiệt đới và ôn đới. Thường nằm giữa 36 độ vĩ đông và 46 độ kinh tây.

Đặc biệt, nhờ khả năng chịu áp suất và độ mặn ấn tượng, chúng có thể sống ở vùng nước thượng lưu, trung lưu hoặc ở độ sâu khoảng 500 mét. Các cuộc khảo sát thực địa cho thấy cá mập búa tập trung với số lượng lớn ở khu vực Malpelo của Nam Mỹ, Đông và Nam Phi, và đảo Cocos.

Sinh sản

Loài này thường bắt cặp một thời gian ngắn trước khi đẻ trứng, số lứa đẻ của con cái mỗi lứa khoảng 20-30 con. Cá con giống cá cái đến 90%, thân có kích thước 60-70cm, nhưng đầu tròn hơn cá trưởng thành. Đặc biệt là cá mập con, chúng sống tự lập mà không cần sự chăm sóc của cá bố mẹ khi mới chào đời.

Ngoài các phương pháp truyền thống kể trên, trong điều kiện nuôi nhốt, người ta còn bắt gặp sự sinh sản vô tính của cá cái. Chúng vẫn sinh con bình thường mà không cần sự tham gia của con đực. Điều này tốt cho việc duy trì nòi giống nhưng việc thiếu nguồn gen có thể ảnh hưởng đến sự tồn tại của thế hệ sau.

Thức ăn

Thức ăn chính của cá mập đầu vũ là cá đuối, cá thu, cá mòi… Trong một số trường hợp, chúng cũng ăn những sinh vật có họ hàng gần nhưng nhỏ hơn, chẳng hạn như cá mập vây đen. Điểm đặc biệt của loài động vật này là nó săn mồi vào ban đêm. Hiếm khi đi theo đàn mà thường kiếm ăn một mình, tấn công trực tiếp hơn là rình rập và vồ lấy con mồi.

Tuổi thọ

Khi được sinh trưởng trong môi trường tự nhiên với điều kiện vô cùng thuận lợi, chúng có thể sống tới 60 năm. Trong trường hợp bình thường, tuổi thọ của cá là từ 45-50 năm. Trong điều kiện nuôi nhốt, chúng thường chỉ sống được 30-40 năm.

Xem thêm: Kinh nghiệm chọn mua cá La Hán con

Đặc điểm độc đáo

Vị trí của mắt cá mập búa giúp nó có tầm nhìn tốt hơn hầu hết các loài cá mập khác. Cùng với các cơ quan cảm giác đặc biệt được phân bố rộng rãi trên chiếc đầu lớn, chúng có thể quét sâu vào lòng đại dương và tìm kiếm thức ăn dễ dàng hơn.

Cá mập sở hữu một bộ cơ quan cảm giác, còn được gọi là “giác quan Ampullae Lorenzini”, cho phép chúng phát hiện các xung điện từ hoặc hoạt động của con mồi. Độ nhạy của ampulla cá mập đầu búa khá cao nên điều này giúp chúng dễ dàng tìm thấy thức ăn yêu thích của mình, chẳng hạn như cá đuối, ngay cả khi những con mồi cứng đầu này ẩn mình kỹ trong cát.

Quần thể cá mập đầu búa

Cá mập đầu búa khổng lồ là loài lớn nhất trong chín loài cá mập đầu búa được biết đến. Chúng có thể dài tới hơn 20 feet (6 mét) và nặng hơn 1.000 pound (450 kg), nhưng những loài nhỏ hơn thường được tìm thấy ở đại dương.

Cá mập đầu búa được tìm thấy chủ yếu ở các vùng biển ôn đới và nhiệt đới trên khắp thế giới, gần bờ và ngoài khơi, và cá mập đầu búa thường được nhìn thấy trong quá trình di cư vào mùa hè để tìm kiếm vùng nước mát hơn. Chúng thường có màu nâu sẫm hoặc xanh ô liu ở phần thân trên, màu trắng ở mặt dưới và có bộ hàm khỏe với những chiếc răng cưa cực sắc. Đặc biệt, chiếc vây nhọn trên lưng khiến chúng dễ nhận biết hơn nhiều loài cá mập khác.

Chiếc “búa” của cá mập đầu búa để làm gì?

Trước đó, đã có nhiều lời giải thích xoay quanh “cái búa” của cá mập đầu búa (ảnh). Có ý kiến ​​cho rằng phần nhô ra trên đầu của cá mập đầu búa giúp chúng có cơ quan cảm thụ điện trường dài hơn, vì nhiều loài cá mập sử dụng cơ quan thụ cảm này để phát hiện con mồi, và cá mập đầu búa cũng không ngoại lệ.

Tuy nhiên, khi kiểm tra giả thuyết này mới đây, hai nhà khoa học đến từ Đại học Hawaii là Stephen Kajira và Kim Holland lại đưa ra quan điểm khác. Theo họ, “chiếc búa” của cá mập đầu búa giúp nó tìm và bắt con mồi, nhưng không phải theo cách mà các nhà động vật học nói trên thường tin tưởng.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một hệ thống dây điện đặt dưới đáy hồ để tạo ra một điện trường bắt chước điện trường do tôm và cá phát ra. Họ quan sát thấy cá mập đầu búa bất ngờ lao tới khi phát hiện con mồi. Nhưng khi các nhà nghiên cứu đo khoảng cách của cá mập với nguồn điện trường, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng khoảng cách này chỉ tương đương với khoảng cách săn mồi của cá mập bình thường.

Điều này chứng tỏ rằng cả hai loài đều có khả năng cảm nhận điện trường như nhau và “chiếc búa” không có khả năng làm tăng nhận thức của cá mập đầu búa. Cuối cùng, nhóm nghiên cứu đã tìm ra một công dụng khác: đầu rộng (mắt nằm ở hai góc của “chiếc búa”), giúp cá mập đầu búa có tầm nhìn rộng gấp đôi bình thường, tăng cơ hội tìm kiếm và bắt gặp con mồi.

Xem thêm: Cách làm cá diếc kho tương

Cá mập đầu búa có ăn thịt người không?

Mặc dù cá mập đầu búa to lớn và hung dữ nhưng thức ăn của loài này chỉ là cá nhỏ và mực… Chưa có trường hợp nào cá mập đầu búa tấn công con người. Tuy nhiên, vì lý do an toàn, bạn cũng nên chú ý tránh xa khi bắt gặp loài này.

Cá mập đầu búa nấu món gì ngon

Mặc dù có chút khác biệt về ngoại hình nhưng về cơ bản cá mập đầu búa không thể phân biệt được với những loài cá mập bình thường khác. Vì vậy, cá nhám búa được dùng làm nguyên liệu chế biến nhiều món ăn ngon như lẩu cá nhám, cá nhám nấu măng chua hay cá nhám nướng muối ớt. Tất nhiên, giá của cá mập đầu búa cũng khá đắt, cao tới 290.000 đồng 1kg.

Hi vọng bài viết đã cung cấp cho bạn nhiều thông tin thú vị về loài cá mập đầu búa. Mặc dù thoạt nhìn, đây là một loài động vật trông khá hung ác. Tuy nhiên, đây cũng là loài cá khá ngoan ngoãn và sẽ không chủ động tấn công con người. Đặc biệt, thịt của loài cá này rất thơm ngon và bổ dưỡng.