Cá heo miền Tây – Đặc sản mùa nước nổi

Vào mùa nước nổi, các con rạch ở mạn Tây sông nước bắt đầu đón sản vật bè mảng từ thượng nguồn sông Mekong đổ về. Trong số rất nhiều sản phẩm đó, có một loại cá có cái tên rất độc đáo là cá heo nước ngọt.

Cá heo là một trong những đặc sản của miền Tây mùa nước nổi, có thể chế biến thành nhiều món ngon như nướng, kho tộ, nấu canh chua…

Cá heo miền Tây thường xuất hiện ở những nơi có dòng chảy mạnh vào mùa đi bè (tháng 7-10 âm lịch).
Nói đến cá heo miền Tây, nếu du khách thích thú và tò mò muốn chiêm ngưỡng những chú cá heo dài cả mét thì khi “diện kiến” chúng, bạn sẽ thất vọng ngay, bởi những chú cá heo chỉ bằng… cỡ ngón tay.

Hãy cùng AnimalsWorld.vn tìm hiểu về sản phẩm độc đáo này nhé!

Giới thiệu về cá heo nước ngọt

Cá heo nước ngọt có tên khoa học là Botia khiêm tốn Bleeker, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1865. Nó tập trung chủ yếu ở vùng hạ lưu sông Mekong, chủ yếu ở một số nơi ở Việt Nam, Lào và Campuchia. Vào mùa nước nổi (tháng 7 đến tháng 10 âm lịch), cá bơi theo đàn. Nó thường khoan vào các hang đá dưới sông hoặc gần các trụ cầu bắc qua sông.

Một loài khổng lồ khác là cá heo hồng Amazon. Loài cá này có chiếc mũi nhọn, thân màu hồng và đôi mắt nhỏ. Ngoài ra, chúng có những đốm màu hồng bụi, hồng bụi khi còn nhỏ, trở thành màu đặc trưng khi chúng lớn lên. Có những con cá nặng tới 185kg và đạt chiều dài ấn tượng 2,5m. Chúng xuất hiện đơn lẻ hoặc theo nhóm 2-4 con ở các cửa sông được nuôi dưỡng tốt. Chúng có thể phi nước đại lên mặt nước và quay trở lại lòng sông rất thông minh và nhanh chóng.

Cá heo miền Tây là loài cá nước ngọt thường xuất hiện ở những nơi có dòng chảy mạnh vào mùa nước lớn (khoảng tháng 7-10).

Về ngoại hình, loài cá này có màu sắc rất đặc biệt và làn da mịn màng. Cơ thể của cá là sự kết hợp của nhiều màu sắc khác nhau, chẳng hạn như đỏ và xanh. Đuôi, vây và chu vi của cá heo đều có màu đỏ cam rất đẹp.

Loại cá này thường chỉ xuất hiện vào mùa lũ, và nó thường xuất hiện ở sông Houhe và sông Tianhe. Càng đi xuống các tỉnh Cần Thơ, Sóc Trăng, Hậu Giang… số lượng cá càng giảm.

Du khách sẽ vô cùng ngạc nhiên khi chú cá heo tây chỉ dài bằng ba ngón tay và dài khoảng 10 cm. Thân cá dẹt, con to nhất dài khoảng 1 gang tay, không vảy. Mỗi khi loài cá này xuất hiện, nó phát ra âm thanh “éc éc” giống như tiếng lợn (lợn). Đó là lý do tại sao người phương Tây gọi chúng là cá heo.

Xem thêm: Cá chim nước ngọt – Đặc điểm và quy trình nuôi

Đặc điểm chung của cá heo miền Tây

Đặc điểm

Đặc điểm bề ngoài

Cá heo nước ngọt có kích thước nhỏ, mỗi con dài 10 cm, rộng 3-5 cm. Cơ thể chúng có màu xanh ngọc sáng bóng, không có vảy và đầu có 2 đường chéo, cong và nhọn. Chúng cũng có các sọc màu cam hoặc xanh lam, và một số có các đốm đen kéo dài.

Chúng nổi bật với chiếc đuôi nhỏ giống như chiếc lá màu cam nổi bật. Ngay cả vây trên cá cũng có màu đặc trưng này. Các sọc màu nâu xám khi còn bé chuyển sang màu xanh lục khi trưởng thành, thậm chí cả vây của cá. Có 3-4 vây ở bụng, sát đuôi, sống lưng và sát mang giúp cá bơi lội thuận lợi trong nước.

Đầu cá nhỏ và nhọn, mắt nhỏ và đen, miệng hơi lớn hơn đầu. Khi bị bắt, chúng kêu éc éc như lợn đói. Ngoài khả năng sống ở sông, chúng còn được gọi là cá heo nước ngọt. Chúng chủ yếu ăn ốc sên, côn trùng nhỏ, động vật giáp xác và thường săn mồi vào ban đêm.

Xem thêm: Cách làm cá diếc kho tương

Con đực và con cái khác nhau

Sự khác biệt giữa con cái và con đực là kích thước của chúng, con cái thường có thịt ngon hơn. Cá cái to khoảng 3 ngón tay, thịt trắng và dày, còn cá đực thân nhỏ và dài. Cá mập, thơm ngon nên được chế biến thành nhiều món ăn đặc sắc. Cá đang ngày càng trở nên khan hiếm trong những ngày này, khiến chúng trở nên phổ biến hơn.

Thời gian cá heo nước ngọt phát triển tốt

Cá heo nước ngọt chỉ thấy vào mùa nước nổi miền Tây. Cá heo vốn chỉ là một loại cá bình thường, nhưng nhờ sự biến tấu linh hoạt của người dân miền Tây, cá heo đã trở thành món ăn đặc sản và xuất hiện trong thực đơn của các nhà hàng, quán ăn phương Tây.

Loài cá này sinh sản ở thượng nguồn sông Houhe và sông Tianhe vào mùa lũ. Vào mùa lũ, cá heo sinh sản, phát triển và lan rộng về hạ lưu các tỉnh Sóc Trăng, Cần Thơ, Hậu Giang ở thượng nguồn các nhánh sông.

Thời gian thu hoạch

Người phương Tây thường đến khu vực Thiên Hà để thu hoạch và đánh cá trong mùa lũ. Do đánh bắt quá mức và quá mức, cá đã trở nên khan hiếm và không đáp ứng được nhu cầu của con người. Vì vậy, nhiều gia đình ở miền Tây đã phát triển mô hình nuôi cá heo.

Đây là hình thức kinh tế mới mang lại nguồn thu nhập ổn định cho ngư dân. Thời gian nuôi cá là 10 tháng. Cá rất nhỏ, khoảng 30 con một ký, giá khoảng 300.000 đồng/kg. Giá cá có khi cao hơn, có khi hơn 400.000 đồng/1kg, tùy theo thời vụ thu hoạch và cung cầu.

Giá cá heo nước ngọt

Loài cá heo nước ngọt này được đánh giá cao quanh năm, nhưng đặc biệt là trong mùa đi bè. Đắt nhất có lẽ là cá heo nước ngọt được đánh bắt từ tự nhiên, với giá theo mùa từ 790.000 đồng đến hàng triệu đồng một kg. Nuôi lợn rẻ hơn, chỉ từ 500.000 đồng.

Xem thêm: Cá chỉ vàng tươi

Các món ngon từ Cá heo nước ngọt

Cá heo nước ngọt là loại cá có thịt rất chắc, vị ngọt, là đặc sản của mùa nước nổi miền Tây được nhiều người ưa chuộng và tìm mua.

Canh chua cá heo nước ngọt

Nhắc đến cá heo nước, món ngon và được nhiều người yêu thích nhất phải kể đến món canh chua. Canh chua là món ăn quen thuộc với nhiều người dân Hexi, nấu canh chua cần nhiều nguyên liệu nhưng cách nấu lại vô cùng đơn giản. Canh chua cá heo nước ngọt có vị ngọt đậm đà, ăn với cơm nóng rất ngon.

Xem thêm: Cá chép Nhật Bản – Biểu tượng và ý nghĩa

Cá heo kho tộ

Cá heo kho tộ là món ăn được rất nhiều người ưa thích. Thịt cá heo nước ngọt vốn đã béo ngậy, nhưng sau khi vận chuyển về kho lại càng béo hơn. Thịt cá kho mềm, ngọt, ăn kèm nước lèo mặn mặn, càng ăn càng thấy ngon.

Các heo nướng muối ớt

Để làm món ăn hấp dẫn này, người ta chọn những con cá to, béo, sau đó ướp muối tiêu, nước dùng trên lửa than hồng. Sau mùi thơm nức mũi của cá là sự kết hợp giữa vị cay của ớt và vị béo của cá là một món ăn vô cùng hấp dẫn.

Cá heo kho sả ớt

Cá heo kho sả ớt cũng là một món cá heo hấp dẫn. Để chế biến món ăn này, bạn chỉ cần làm sạch cá, sau đó ướp với sả, ớt và các loại gia vị thông thường, kho thành nước mắm đậm đà. Đây là một món ăn đắt tiền cho bạn.

Mỗi khi con nước thủy triều về, cá heo nước ngọt được săn đón nhưng cũng là một sản vật quý giá. Nếu có dịp về miền Tây vào mùa nước nổi, bạn đừng quên thử món cá đặc biệt này.